স্যামুৱেল বেকেটৰ "ৱেইটিং ফৰ গ'ড'": এক সংক্ষেপে পৰ্যালোচনা

 স্যামুৱেল বেকেটৰ "ৱেইটিং ফৰ গ'ড'": এক সংক্ষেপে পৰ্যালোচনা

স্যামুৱেল বেকেটৰ Waiting for Godot (ৱেইটিং ফৰ গ'ড') ১৯৫৩ চনত প্ৰথমবাৰৰ বাবে মঞ্চস্থ কৰা হয়। এইখন এখন এব্‌সাৰ্ড নাটক (Absurd Drama) য'ত দুজন প্ৰধান চৰিত্ৰ, ভ্লাদিমিৰ (Vladimir) আৰু এষ্ট্ৰাগন (Estragon), এজন অজানা ব্যক্তিৰ (গ'ড') বাবে অপেক্ষা কৰি থাকে। কিন্তু গ'ড' কেতিয়াও আহে নহয়। নাটকখনত সংলাপৰ পুনৰাবৃত্তি, অসাৰতাৰ অনুভূতি, আৰু সময়ৰ অনিশ্চয়তা প্ৰধানভাৱে প্ৰদৰ্শিত হৈছে।

প্ৰধান থিমসমূহ

• অসাৰবাদ (Absurdism) আৰু অস্তিত্ববাদ (Existentialism): জীৱনৰ অৰ্থহীনতা আৰু মানুহৰ অনিশ্চিত আশা নাটকখনত ফুটাই তুলিছে।
• সময় আৰু পুনৰাবৃত্তি: ভ্লাদিমিৰ আৰু এষ্ট্ৰাগনৰ কথোপকথন আৰু ক্ৰিয়াকলাপবোৰ ঘূৰি-ফিৰি একেই হয়, যিয়ে সময়ৰ অসাৰতা বুজাই দিয়ে।
• আশা আৰু হতাশা: গ'ড'ৰ বাবে সদায় অপেক্ষা কৰাৰ জৰিয়তে মানুহৰ আশা আৰু অৱশেষত হতাশা অনুভৱ কৰা দেখুওৱা হৈছে।

প্ৰধান প্ৰতীকসমূহ

• গ'ড': তেওঁ ক'ৰবাত ঈশ্বৰৰ প্ৰতীক হ'ব পাৰে, অথবা কোনো অনিশ্চিত মুক্তিৰ আশা।
• গছ: নাটকখনৰ একমাত্ৰ দৃশ্যপট, যিয়ে জীৱন আৰু মৃত্যু দুয়োটি অৰ্থ বহন কৰে।
• ল'ৰা (The Boy): তেওঁ সদায় আহি কৈ যায় যে "গ'ড' কাইলৈ আহিব," কিন্তু তেওঁ কেতিয়াও আহে নে নাই, এইটো অজ্ঞাত।

নাটকখনৰ মূল সাৰাংশ হৈছে—আশাৰ মাজতে অপেক্ষা কৰাৰ অযৌক্তিকতা আৰু জীৱনৰ অন্তহীন চক্র। ই একেধাৰে দাৰ্শনিক আৰু মনস্তাত্ত্বিক প্রশ্ন উত্থাপন কৰে।

নাটকখনত মুঠ পাঁচজন চৰিত্ৰ আছে, যাৰ ভিতৰত দুজন প্ৰধান চৰিত্ৰ হ’ল ভ্লাদিমিৰ (Vladimir) আৰু এষ্ট্ৰাগন (Estragon)। তেওঁলোকৰ মাজৰ কথোপকথন আৰু গ'ড'ৰ বাবে অপেক্ষাৰ জৰিয়তে নাটকখন আগবাঢ়ে।

১. ভ্লাদিমিৰ (Vladimir)

• এষ্ট্ৰাগনৰ সঙ্গী আৰু নাটকখনৰ তুলনামূলকভাবে যুক্তিপূৰ্ণ চৰিত্ৰ।
• বেছিভাগ সময় ধৈৰ্যশীল আৰু বুদ্ধিমান হৈ থাকে।
• অতীত আৰু আগন্তুক সময়ৰ বিষয়ে অধিক চিন্তা কৰে।
• ঈশ্বৰ, জীৱন, আৰু অস্তিত্ব সম্পৰ্কে গভীৰ ভাৱে ভাবে।

২. এষ্ট্ৰাগন (Estragon)

• ভ্লাদিমিৰৰ সঙ্গী, কিন্তু তেওঁ অপেক্ষাক লৈ অধিক অধৈৰ্য আৰু উদাসীন।
• ভ্লাদিমিৰতকৈ সহজ-সৰল আৰু প্ৰায়কৈ সঁফুৰা বা বিস্মৃতিৰ সমস্যাত ভুগে।
• দেহিক সমস্যাৰে জৰ্জৰিত—তেওঁ গোটেই নাটকজুৰি জোতা খোলাৰ আৰু পিন্ধাৰ কথাত ব্যস্ত হৈ থাকে।
• ক্ষুধা, শাৰীৰিক অসুবিধা, আৰু মানসিক স্থিৰতাহীনতা প্ৰদৰ্শন কৰে।

৩. পজো (Pozzo)

• অহংকারী আৰু প্ৰভুত্বশালী ব্যক্তি, যিয়ে নিজৰ দাস লাকিডোক অত্যাচাৰ কৰে।
• প্ৰথম দৰ্শনত অহংকারী আৰু শক্তিশালী যেন দেখায়, কিন্তু দ্বিতীয় দৰ্শনত তেওঁ অন্ধ হৈ পৰে আৰু সহায়হীন হৈ পৰে।
• তেওঁৰ চৰিত্ৰ জীৱনৰ অনিশ্চয়তা আৰু ক্ষমতাৰ ক্ষণস্থায়িত্বৰ প্ৰতীক।

৪. লাকিডো (Lucky)

• পজোৰ দাস, যিয়ে তেওঁৰ বাবে মাল-সামান বোৱাই লৈ ফুৰে।
• নাটকৰ মাজতে হঠাৎ এটা জটিল আৰু অৱ্যৱস্থিত একেলগীয়া বক্তৃতা (monologue) দিয়ে, যি মানুহৰ চিন্তা আৰু ভাষাৰ বিশৃঙ্খল প্ৰকৃতিৰ প্ৰতীক।
• তেওঁ আজ্ঞাসমূহ পালন কৰে, কিন্তু তেওঁৰ অৱস্থা কৰুণ আৰু অপমানজনক।

৫. ল'ৰা (The Boy)

• তেওঁ গ'ড'ৰ দূতস্বৰূপে উপস্থিত হয়।
• নাটকৰ অন্তত তেওঁ আহি কয় যে গ'ড' আজি নাহে, কিন্তু হয়তো কাইলৈ আহিব।
• তেওঁৰ উক্তিবোৰ সদায় অনিশ্চিত আৰু পুনৰাবৃত্তিমূলক।

এই নাটকখনৰ চৰিত্ৰবোৰে জীৱনৰ অসাৰতা, অস্পষ্টতা, আৰু মানৱ অস্তিত্বৰ অনিশ্চয়তাৰ প্ৰতিফলন কৰে। 

ভ্লাদিমিৰ হৈছে Waiting for Godot নাটকৰ দুজন প্ৰধান চৰিত্ৰৰ এজন (এষ্ট্ৰাগনৰ লগৰী)। তেওঁ তুলনামূলকভাৱে যুক্তিপূৰ্ণ, বুদ্ধিমান, আৰু ধৈৰ্যশীল। তেওঁ গোটেই নাটকজুৰি গ'ড'ৰ বাবে অপেক্ষা কৰি থাকে আৰু আশা ৰাখে যে গ'ড' আহিব।

---

ভ্লাদিমিৰৰ প্ৰধান বৈশিষ্ট্যসমূহ

✅ যুক্তিবাদী আৰু স্মাৰ্ট:

• এষ্ট্ৰাগনৰ তুলনাত অধিক বাস্তৱবাদী আৰু অতীতৰ ঘটনাসমূহ মনত ৰাখে।
• তেওঁ ধাৰ্মিক, দাৰ্শনিক আৰু অস্তিত্ববাদী বিষয়ত অধিক চিন্তা কৰে।

✅ ধৈৰ্যশীল আৰু স্থিতিশীল:

• এষ্ট্ৰাগন আশাহত হ'লে, ভ্লাদিমিৰে তেওঁৰ মনোবল বঢ়াই ৰাখিবলৈ চেষ্টা কৰে।
• তেওঁ সদায় আশাবাদী আৰু ভাবে যে গ'ড' আহিব।

✅ বন্ধুত্বসুলভ আৰু দায়িত্ববান:

• তেওঁ এষ্ট্ৰাগনৰ যত্ন লয়, যিয়েই বেছিভাগ সময় বিভ্ৰান্ত আৰু উদাসীন হৈ থাকে।
• তেওঁ নিশ্চিত কৰিব বিচাৰে যে দুয়োজনৰ অপেক্ষা অৰ্থহীন নহয়।

✅ ধাৰ্মিক আৰু অস্তিত্ববাদী চিন্তা:

• তেওঁ নাটকখনত বহু ধাৰ্মিক আৰু দাৰ্শনিক মন্তব্য কৰে।
• বেছিভাগ সময় ঈশ্বৰ, পাপ, আৰু জীৱনৰ অৰ্থ সম্পৰ্কে কথা পাতে।
• তেওঁ "Bible" (বাইবেল) আৰু খ্ৰীষ্টধৰ্মীয় বিশ্বাসৰ বিষয়ে কয়।

---

ভ্লাদিমিৰৰ ভূমিকা নাটকখনত

১️⃣ এষ্ট্ৰাগনৰ বিপৰীতে অধিক যুক্তিপূৰ্ণ:

• এষ্ট্ৰাগনবোৰ সহজ-সৰল আৰু চিন্তাশীল নহয়, কিন্তু ভ্লাদিমিৰ গভীৰ চিন্তা কৰে।
• তেওঁ এষ্ট্ৰাগনক স্মৰণ কৰাই দিয়ে যে তেওঁলোকে কেনেকৈ আৰু কিয় অপেক্ষা কৰি আছে।

2️⃣ গ'ড'ৰ অনুপস্থিতিৰ প্ৰতিফলন:

• নাটকখনত তেওঁ সদায় গ'ড' আহিব বুলি আশা কৰে, কিন্তু গ'ড' কেতিয়াও নাহে।
• ই জীৱনৰ অনিশ্চয়তা আৰু অসাৰতাৰ প্ৰতিফলন।

3️⃣ পজো আৰু লাকিডোৰ সৈতে মুকলি সংলাপ:

• তেওঁ পজোৰ অহংকাৰ আৰু ক্ষমতাৰ ক্ষণস্থায়িত্ব বুজি পায়।
• লাকিডোৰ অৱস্থাই মানুহৰ দাসত্ব আৰু সমাজৰ নিৰ্দয় বাস্তৱতাক দেখুৱাই।

4️⃣ সময় আৰু পুনৰাবৃত্তি:

• তেওঁ বহুবার একেই কথা কয়, যেন জীৱনটো একেই ঘটনাৰ পুনৰাবৃত্তি।
• নাটকৰ শেষলৈকে তেওঁ আৰু এষ্ট্ৰাগন একেই অৱস্থাত থাকি যায়—অপেক্ষা আৰু অনিশ্চয়তা!

---

ভ্লাদিমিৰৰ কিছুমান গুৰুত্বপূৰ্ণ সংলাপ

🔹 "We are waiting for Godot."

• তেওঁ সদায় এইটো স্মৰণ কৰাই যে তেওঁলোকে কিয় ইমান ধৈৰ্য ধৰি আছে।

🔹 "Was I sleeping, while the others suffered?"

• তেওঁ এই বাক্যৰে জীৱনৰ অস্তিত্বগত প্ৰশ্ন তোলে—মানুহে জীৱনটো কেনেকৈ কটাইছে?

🔹 "We have kept our appointment. That’s all we can do."

• মানুহে নিজৰ কৰ্তব্য পালন কৰে, কিন্তু তাৰ অৰ্থ কিবা আছে নে নাই, সেইটো স্পষ্ট নহয়।