অসমীয়া ভাষাৰ উদ্ভৱ আৰু বিকাশ

 

অসমীয়া ভাষাৰ উদ্ভৱ আৰু বিকাশ

অসমীয়া ভাষা হৈছে ভাৰতীয়-আৰ্য ভাষাসমূহৰ অন্যতম এগৰাকী ভাষা, যাৰ মূল প্ৰধানকৈ অসম আৰু উত্তৰ-পূৱ ভাৰতত বিস্তৃত। ইয়াৰ বিকাশ বহু শতিকা জুৰি বিস্তৃত হৈ আছে, য'ত বিভিন্ন ৰাজনীতি, সমাজ আৰু সাংস্কৃতিক কাৰকসমূহে প্ৰভাৱ বিস্তাৰ কৰিছে।

১. উৎপত্তি আৰু প্ৰাৰম্ভিক বিকাশ (১০শ শতিকাৰ পূৰ্বে)

অসমীয়া ভাষাৰ উৎপত্তি ভাৰতীয়-আৰ্য প্ৰাকৃত আৰু অপভ্ৰংশ ভাষাৰ পৰা হৈছে। ইয়াৰ শিকড় বঙ্গালী, মৈথিলী আৰু উড়িয়া ভাষাৰ লগত সংলগ্ন। প্ৰাচীন কালত অসমত বেদিক সংস্কৃত আৰু মাগধী প্ৰাকৃত ভাষাৰ প্ৰভাব আছিল, যি কালক্রমে অসমীয়াৰ স্বতন্ত্ৰ ৰূপ ধাৰণ কৰে।

এই সময়ত অসম কামৰূপ ৰাজ্য (৪ৰ্থ–১২শ শতিকাৰ) অন্তৰ্গত আছিল, য'ত সংস্কৃত আছিল মুখ্য সাহিত্য আৰু ৰাজকীয় ভাষা। কিন্তু সাধাৰণ জনতাই যি ভাষা ব্যৱহাৰ কৰিছিল, তাক অপভ্ৰংশ ৰূপত গণ্য কৰা হৈছিল, যি পিছলৈ অসমীয়াৰ ৰূপ লৈ উঠে।

২. মধ্যযুগ (১০শ–১৭শ শতিকা): গঠনৰ সময়কাল

১০শ শতিকাৰ পৰা অসমীয়া ভাষা পৃথক ভাষা হিচাপে গঢ় লয়। অসমীয়া ভাষাৰ আটাইতকৈ প্ৰাচীন লিখিত নথিপত্ৰ কামৰূপৰ শিলালিপিসমূহত পোৱা যায়, যেনে দহ পাৰ্বতীয়া শিলালিপি আৰু নগাঁও শিলালিপি (৯ম–১০শ শতিকাৰ)।

সাহিত্যৰ বিকাশ:

• চৰ্যাপদ (১০শ–১২শ শতিকা): বৌদ্ধ সিদ্ধাচাৰ্যসকলৰ দ্বাৰা ৰচিত মাৰ্গীয় পদাৱলী, য'ত অসমীয়া ভাষাৰ আদি ৰূপ বিদ্যমান।
• বুৰঞ্জী সাহিত্য: আহোম ৰাজবংশৰ ইতিবৃত্তমূলক গ্ৰন্থসমূহ অসমীয়াৰ গদ্য সাহিত্য বিকাশত গুৰুত্বপূৰ্ণ।

ধৰ্মীয় আৰু সাংস্কৃতিক প্ৰভাৱ:

• ভক্তি আন্দোলন (১৫শ–১৭শ শতিকা): শ্ৰীমন্ত শংকৰদেৱ আৰু মাধৱদেৱৰ নেতৃত্বত সংঘটিত বৈষ্ণৱ আন্দোলনে অসমীয়া ভাষা আৰু সাহিত্যক গভীৰভাৱে প্ৰভাৱিত কৰে।
• শংকৰদেৱৰ কীৰ্তনঘোষা, অঙ্কিয়া নাট আৰু বৰগীত অসমীয়া সাহিত্যক এক নতুন দিশ দিয়ে।
• সত্র সংঘস্কৃতিৰ জৰিয়তে অসমীয়া ভাষা আৰু কাব্যচর্চাৰ বিকাশ ঘটে।

৩. ঔপনিবেশিক যুগ (১৯শ শতিকা): মানকৰণ আৰু আধুনিকীকৰণ

১৯শ শতিকাত ব্রিটিছ শাসনৰ আগমনে অসমীয়া ভাষাৰ বৰ্ণমালাৰ বিকাশত এক নতুন পৰ্যায় আনিলে।

অসমীয়াৰ পুনৰুদ্ধাৰ:

• আহোম আৰু মোগল শাসনকালত অসমীয়াৰ ঠাইত ফাৰসি আৰু বাংলাৰ প্ৰচলন হৈছিল, যাৰ ফলত অসমীয়া ভাষা সংকটৰ সন্মুখীন হৈছিল।
• আমেৰিকান ব্যাপ্টিস্ট মিছনাৰীসকল, যেনে নাথান ব্ৰাউন আৰু মাইলছ ব্ৰনচন, অসমীয়াৰ পুনৰুজ্জীৱন ঘটোৱাৰ বাবে ব্যাকৰণ, অভিধান আৰু বাতৰি কাকত প্ৰকাশ কৰিছিল।
• অৰুণোদই (১৮৪৬) নামৰ প্ৰথম অসমীয়া বাতৰি কাকতে আধুনিক অসমীয়া গদ্য সাহিত্যক সহায় কৰে।
• ভানুমতী (১৮৯০), পদ্মনাথ গোহাঁই বৰুৱাৰ উপন্যাস, অসমীয়াৰ প্ৰথম উপন্যাস হিচাপে খ্যাত।

৪. স্বাধীনতাৰ পিছৰ কাল (২০শ শতিকা–বৰ্তমান)

২০শ শতিকাত অসমীয়া সাহিত্য, শিক্ষা আৰু সংবাদ মাধ্যমৰ অভূতপূৰ্ব বিকাশ ঘটে।

আধুনিক সাহিত্য আন্দোলন:

• জোনাকী যুগ (১৮৮৯–১৯২০): অসমীয়া সাহিত্যত নতুন দিশৰ সংযোজন ঘটে, বিশেষকৈ কবিতা, প্ৰবন্ধ আৰু উপন্যাসৰ ক্ষেত্ৰত।
• অসমীয়া চিনেমা আৰু সংবাদ মাধ্যম: জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাৰ জয়মতী (১৯৩৫) ছবিখনে অসমীয়াৰ দৰ্শনশিল্পত এক নতুন অধ্যায় আনিলে।
• অসমীয়া বাতৰি কাকত যেনে অসম ট্ৰিবিউন, দৈনিক অসম, আৰু আমাৰ অসম ভাষাটোৰ বিকাশত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা গ্ৰহণ কৰে।

আইনী স্বীকৃতি:

• ১৯৬০ চনত অসমীয়া ভাষাক অসমৰ চৰকাৰী ভাষা হিচাপে স্বীকৃতি দিয়া হয়।
• শিক্ষা, প্রশাসন আৰু ডিজিটেল মাধ্যমত অসমীয়াৰ ব্যপ্তি বৃদ্ধি পায়।

উপসংহাৰ

অসমীয়া ভাষাই শতিকা জুৰি বিভিন্ন পৰিৱৰ্তনৰ মাজেৰে নিজৰ স্বতন্ত্ৰ অস্তিত্ব গঢ়ি তুলিছে। প্ৰাকৃতৰ পৰা আৰম্ভ হৈ আধুনিক ডিজিটেল যুগলৈ, ইয়াৰ বিকাশ এক দীঘলীয়া যাত্ৰা। বৰ্তমান সময়ত অসমীয়া সাহিত্য, সংবাদ মাধ্যম, আৰু ডিজিটেল প্লেটফৰ্মত ব্যাপকভাৱে বিকশিত হৈছে আৰু ইয়াৰ ঐতিহ্য সুৰক্ষিত হৈ আছে।