আৰিস্তটলৰ পোৱেটিক্স

 আৰিস্তটলৰ পোৱেটিক্স হৈছে পশ্চিমী সাহিত্য তত্ত্বৰ ভিতৰত আটাইতকৈ প্ৰভাৱশালী গ্ৰন্থসমূহৰ অন্যতম, য’ত তেওঁ বিভিন্ন সাহিত্যিক ধৰ্মৰ ওপৰত গভীৰ বিশ্লেষণ আগবঢ়াইছে, বিশেষকৈ দুঃখনাট্য, কমেডী আৰু ইপিকৰ ওপৰত। ইয়াত এই ধাৰণাসমূহৰ ওপৰত এক পুথিভাগ বিশ্লেষণ কৰা হৈছে:

1. দুঃখনাট্য (Tragedy):

আৰিস্তটল দুঃখনাট্যক এক কাৰ্যৰ অনুকৰণ হিচাপে বৰ্ণনা কৰিছে, যি গম্ভীৰ, সম্পূৰ্ণ আৰু এক বিশেষ আকাৰৰ হ'ব লাগে। দুঃখনাট্যৰ উদ্দেশ্য হৈছে দর্শকৰ মাজত অনুতাপ আৰু ভয়ৰ অনুভৱ উদ্ৰেক কৰা, আৰু ইয়াৰ যোগেদি কেথাৰ্ছিছ (যাচৰিত অনুভৱৰ পৰিস্কাৰ বা শুদ্ধিকৰণ) লাভ কৰা। দুঃখনাট্যৰ মূল উপাদানসমূহ হৈছে:

• প্লট: আৰিস্তটলৰ মতে, দুঃখনাট্যৰ সৰ্বাপৰী উপাদান হৈছে প্লট, যি চৰিত্ৰৰ পৰা বেছি গুৰুত্বপূর্ণ। এটা ভালভাবে গঢ়া প্লটে স্পষ্ট আৰম্ভণি, মদ্ধ্যম আৰু অন্ত পৰিসৰ প্ৰদান কৰিব লাগে, য'ত ঘটনা এক কাৰণ-ফলৰ নিয়মত সংযুক্ত থাকে। এই প্লটৰ পৰা পেৰিপেটিয়া (ভাৱৰ পৰিৱৰ্তন) আৰু আনাগনোৰিসিস (পৰিচয় বা উদ্‌ঘাটন) সৃষ্টি হ'ব পাৰে। এই পৰিৱৰ্তন আৰু উদ্‌ঘাটন দুঃখনাট্যৰ আবেগিক প্ৰভাৱৰ বৃদ্ধি কৰে।

• চৰিত্ৰ: দুঃখনাট্যৰ নায়ক সাধাৰণতে এক অভিজ্ঞানৰ বা মহৎ চৰিত্ৰ হয়, কিন্তু তেওঁৰ ভিতৰত এক হামাৰ্টিয়া (দুঃখনাট্যৰ দোষ বা দোষবোধ) থাকে, যি তেওঁৰ পৰাজয়ৰ কাৰণ হৈ উঠে। এই দোষ সাধাৰণতে নীতি বা আচৰণৰ অভাৱৰ পৰা আহে।

• বাচন, চিন্তা, দৃশ্য আৰু সংগীত: যদিও প্লট আৰু চৰিত্ৰ সৰ্বাধিক গুৰুত্বপূর্ণ, আৰিস্তটলে বাচন (বাচনশৈলী), চিন্তা (বুদ্ধি), দৃশ্য (দৃশ্যকলা) আৰু সংগীত (গীত)ৰ পৰিসৰে দুঃখনাট্যক পূৰ্ণাংগ কৰাৰ ভূমিকা মানে।

2. কমেডী (Comedy):

দুঃখনাট্যৰ বিপৰীতে, কমেডী হৈছে এক অধম চৰিত্ৰৰ অনুকৰণ, য’ত উদ্দেশ্য হৈছে হাস্য সৃষ্ট কৰা, অনুতাপ বা ভয় নহয়। আৰিস্তটলৰ মতে, কমেডীত সাধাৰণতে সেই সকলোবোৰ ব্যক্তিৰ অতিৰিক্ত অমৰ্যাদা আৰু ত্ৰুটি দেখুওৱা হয়, যাৰ পৰা হাস্যৰ সৃষ্টি হয়। কমেডীৰ কিছুমান বৈশিষ্ট্য হৈছে:

• প্লট: কমেডীও এক প্লটৰ অনুসৰণ কৰে, যদিও দুঃখনাট্যৰ পৰা সেয়া সাধাৰণতে সৰল। অধিকাংশ সময়ত কমেডীৰ সুখী সমাপ্তি থাকে, য’ত ভুল বুজাবুজি বা সামাজিক সংঘৰ্ষসমূহ সমাধান পায়।

• চৰিত্ৰ: কমেডীত সাধাৰণতে তলৰ পৰিসৰৰ বা অসম্পূৰ্ণ ব্যক্তিসকল থাকে, যাৰ অমৰ্যাদাৰে হাস্যজনক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়। এই ত্ৰুটিসমূহ হ'ব পাৰে আত্মবিশ্বাসীতা, লোভ, বা সামাজিক নিয়মৰ পৰা বিচলিত হোৱাৰ দৰে।

• উদ্দেশ্য: কমেডীলৈ লক্ষ্য হৈছে বিনোদন প্ৰদান কৰা আৰু মানুহৰ আচৰণৰ অযাচিততা উদঙোৱা। আৰিস্তটলে কৈছে যে কমেডী এক সামাজিক সংশোধনৰ ৰূপ, যি ভুলকাৰীসকলক হাঁহি আৰু হাস্যৰ বস্তু হিচাপে উপস্থাপন কৰে।

3. ইপিক (Epic):

আৰিস্তটলৰ মতে, ইপিক কবিতা হৈছে এক কাহিনীধাৰা যি দুঃখনাট্যৰ তুলনাত অধিক দীঘল আৰু বিস্তৃত, আৰু ইয়াৰ কেন্দ্ৰবিন্দু থাকে মহৎ কাৰ্য বা গুৰুত্বপূর্ণ ঘটনা। যদিও ইপিক দুঃখনাট্যৰ দৰে গম্ভীৰ বিষয়সমূহৰ ওপৰত আধাৰিত, সেয়া কিছু পৰিসৰে ভিন্ন।

• দীর্ঘতা আৰু গঠন: ইপিকস সাধাৰণতে দীঘল হয় আৰু বহু সময়ৰ পৰা একাধিক ঘটনা অন্তর্ভুক্ত কৰে। ইয়াত একাধিক প্লটৰ অন্তর্ভুক্তি দেখা যায়, যিটো দুঃখনাট্যৰ একমাত্ৰ কেন্দ্ৰিত প্লটৰ পৰা পৃথক।

• শৈলী আৰু ব্যাপকতা: ইপিকস মহৎ বা নায়কীয় বিষয়বস্তুৰে জড়িত থাকে, য'ত দেবতা বা অতিপ্রাকৃতিক অংগৰ ভূমিকা থাকে। কাহিনীটো বৃহৎ পৰিসৰত নিৰ্ভৰ কৰে, য’ত একাধিক জাতি বা মহাদেশৰ ঘটনা থাকে, যেনে হোমাৰৰ ইলিয়াড আৰু ওডিসি।

• দুঃখনাট্যৰ সৈতে তুলনা: আৰিস্তটলৰ মতে, যদিও উভয়ে একে গম্ভীৰ বিষয়সমূহৰ অনুকৰণ কৰে, ইপিক দীঘল, বিস্তৃত আৰু নানা ঘটনা আৰু চৰিত্ৰৰ সমন্বয়ে গঢ়িত। দুঃখনাট্য সাধাৰণতে এক ব্যক্তিৰ পৰাজয়ৰ ওপৰত কেন্দ্ৰীভূত হয়, কিন্তু ইপিক অধিক বিস্তৃত আৰু সমাজৰ বিৰাট অভিজ্ঞতাক আঁকিব পাৰে।

সাৰাংশ:

পোৱেটিক্সৰ ভিতৰত আৰিস্তটলে বিভিন্ন সাহিত্যৰূপৰ ওপৰত বিশ্লেষণ আগবঢ়াইছে, যাৰ মাজত দুঃখনাট্য, কমেডী আৰু ইপিকৰ নিজস্ব বৈশিষ্ট্য আৰু উদ্দেশ্য থাকিব পাৰে। দুঃখনাট্য অনুতাপ আৰু ভয়ৰ অনুভৱ সৃষ্টিৰ ওপৰত কেন্দ্ৰিত, কমেডী হাস্য আৰু মানৱ আচৰণৰ অযাচিততা উদঙাই, আৰু ইপিক এক মহৎ, নায়কীয় কাহিনীৰ ওপৰত আধাৰিত।