কালিদাসৰ ৰঘুৱংশম (অথবা ৰঘুৱংশ)

 কালিদাসৰ ৰঘুৱংশম (অথবা ৰঘুৱংশ) হৈছে সংস্কৃত সাহিত্যের অন্যতম শ্রদ্ধেয় মহাকাব্য। এই কবিতাখনে ৰঘু বংশৰ ইতিহাস বৰ্ণনা কৰে, য'ৰ পৰা দেৱকুমাৰ ৰামৰ দৰে মহান নায়ক জন্মগ্ৰহণ কৰে। এই কবিতাটো ১৯টি সৰু সৰু কন্তোৰ পৰা গঠন কৰা হৈছে, আৰু প্ৰথম দুটা কন্তোৰত কালিদাসে ৰঘু বংশৰ মহিমা আৰু বংশৰ ৰজা সকলৰ গুণৰ বৰ্ণনা কৰিছে।

কন্তো ১:

প্ৰথম কন্তোৱে ৰঘু বংশৰ মহান বংশাৱলী আৰু সেই বংশৰ ৰজাৰ মহিমাক স্তুতি কৰিছে। এই বৰ্ণনাই ৰঘু নামৰ বংশৰ পুৰাণী ৰজাৰ পৰা আৰম্ভ হয়, যাক ধাৰ্মিকতা, বীৰত্ব আৰু জ্ঞানৰ বাবে জনা যায়। কালিদাসে ৰঘুক এক আদৰ্শৰ ৰজা হিচাপে উপস্থাপন কৰিছে, যাৰ ন্যায়পূৰ্ণ কাৰ্যকলাপে তেওঁৰ ৰাজ্যৰ সমৃদ্ধি আৰু খ্যাতি আনিছিল। এই কন্তোৱে বংশৰ মহিমা আৰু সেই বংশৰ ৰজাৰ ন্যায়, সত্য আৰু গুণৰ ওপৰত জোৰ দিয়ে।

কন্তো ২:

দ্বিতীয় কন্তোত কালিদাসে ৰঘু ৰজাৰ পুত্রবংশৰ বৰ্ণনা কৰে। এই বংশৰ ৰজাৰ খ্যাতি আৰু শক্তি বৃদ্ধি পায়, আৰু পৰিস্ফুটিত হয় সিহঁতৰ বীৰত্ব আৰু কৃপা। কন্তোৱে ৰঘু বংশৰ ৰজাৰ দ্বাৰা কৰা সাহসী কাৰ্য, ন্যায় আৰু বধিৰতাৰ ওপৰত বিশেষ আলোকপাত কৰে। কালিদাসে এই বংশৰ ৰজাৰ গুণাবলী আৰু ৰাজনৈতিক কৃতিত্বৰ কথা উল্লেখ কৰি, ৰঘু বংশৰ এক সু-সংহত ঐতিহ্য প্ৰতিষ্ঠা কৰে। সেই বংশৰ ৰজাই সদায় ধৰ্মৰ অনুসৰণ কৰিছিল আৰু শাসনকাৰ্যৰ দ্বাৰা দেশৰ কল্যাণৰ সুৰক্ষা প্ৰদান কৰিছিল।

এই দুটা কন্তোৰে কালিদাসৰ সাহিত্যিক কৌশলৰ উজ্জ্বল উদাহৰণ প্ৰদান কৰে। তেওঁৰ চিত্তাকর্ষক উপমা আৰু চিত্রকল্পৰ ব্যৱহাৰেৰে উজ্জ্বল শাসন আৰু আদৰ্শৰ মাহাত্ম্য প্ৰকাশ পায়। এই কবিতা সঠিক ৰাজনীতি, ন্যায় আৰু শাসকৰ আদৰ্শৰ সমৰ্থন কৰে।